توجه: ایرلند عضو اتحادیه اروپاست اما عضو شینگن نیست؛ این موضوع بر ویزا/سفر اثر دارد. درباره مسیرهای اقامت و شهروندی، راهنمای هاب: اقامت و شهروندی ایرلند.
از طرق معتبر اخذ اقامت و تابعیت در ایرلند، تابعیت از طریق تولد یا نسب (Birth & Descent) جایگاه مهمی دارد. در ایرلند، قاعده تولد روی «جزیره ایرلند» پس از اصلاح قانون در سال 2005 مشروط شد و تابعیت صرفِ محل تولد (Jus soli) دیگر بدون شرط نیست. همچنین اگر خارج از ایرلند متولد شدهاید، ممکن است از طریق ثبت تولد خارجی (Foreign Birth Registration) شهروند شوید.
اخذ تابعیت ایرلند از طریق تولد
تابعیت با تولد در جزیره ایرلند: قبل و بعد از 2005
حالت
قبل از 1 ژانویه 2005
از 1 ژانویه 2005 به بعد
تولد در جزیره ایرلند (جمهوری/ایرلند شمالی)
بهطور کلی کودک به صورت خودکار شهروند ایرلندی است.
کودک در صورتی شهروند است که حداقل یکی از والدین:
شهروند ایرلند باشد یا حق شهروندی ایرلندی داشته باشد؛ یا
شهروند بریتانیا باشد؛ یا
حق اقامت بدون محدودیت در جمهوری ایرلند یا ایرلند شمالی داشته باشد (مثلاً برخی اتباع EU/EEA/Swiss)؛ یا
در 3 سال از 4 سال قبل از تولد، اقامت قابل محاسبه (Reckonable) در جزیره ایرلند داشته باشد.
اقامت قابل محاسبه (Reckonable Residence) چیست؟
بهطور خلاصه، اقامتهایی مانند Stamp 1/1G/4 یا حقوق اقامت شهروندان EU/EEA معمولاً قابل محاسبه است. دورههای دانشجویی (Stamp 2)، پناهجویی یا اقامتهای موقت مشابه، غالباً قابل محاسبه نیستند. مرجع توضیحات: Citizens Information.
تابعیت از طریق نَسَب (خارج از ایرلند) – Foreign Birth Registration
اگر خارج از ایرلند متولد شدهاید، میتوانید از طریق ثبت تولد خارجی (FBR) شهروند شوید، در صورتی که:
حداقل یکی از پدربزرگ/مادربزرگ شما در جزیره ایرلند متولد شده باشد؛ یا
یکی از والدین شما در زمان تولدتان شهروند ایرلند بوده باشد (حتی اگر در ایرلند متولد نشده باشد).
پس از ثبت موفق نام شما در «فهرست تولد خارجی»، از همان تاریخ شهروند ایرلندی محسوب میشوید و میتوانید برای پاسپورت اقدام کنید. راهنمای رسمی: Foreign Birth Registration.
مراحل درخواست FBR (خلاصه)
ثبت درخواست آنلاین و آپلود مدارک هویتی و شناسنامههای کامل (Long-form)،
تأیید هویت طبق دستورالعمل، پرداخت هزینه، ارسال مدارک پستی (در صورت نیاز)،
انتظار برای بررسی و صدور گواهی ثبت؛ سپس درخواست پاسپورت از DFA.
توجه: زمان بررسی متغیر است و ممکن است طولانی شود؛ حتماً زمانهای فعلی را در مراجع رسمی چک کنید.
تولد در ایرلند از والدین غیرایرلندی: وضعیت اقامت والدین
اگر کودکِ متولد در ایرلند مطابق قانون، ایرلندی شناخته شود، والدین میتوانند برای اقامت بهعنوان والدِ کودکِ شهروند ایرلندی اقدام کنند (معمولاً به Stamp 4 منتهی میشود). این موضوع تابعیت خودکار برای والدین ایجاد نمیکند، بلکه مسیر اقامت است. جزئیات مسیرهای اقامت و تبدیل استامپها: اقامت و شهروندی ایرلند.
مدارک متداول برای اثبات شرایط تولد/نَسَب
گواهی تولد کامل (Long-form birth certificate) کودک و والدین،
گذرنامه/کارت ملی والدین در زمان تولد،
برای تولد پس از 2005: مدارک اقامت قابل محاسبه والد در 3 سال از 4 سال قبل از تولد (IRP/GNIB، تمبرهای پاسپورت، قرارداد کار، P60/P45، قبوض/اجاره و …)،
برای FBR: مدارک تولد و ازدواج والدین/پدربزرگومادربزرگ و زنجیره نسب.
نکات کلیدی و اشتباهات رایج
تابعیت صرف تولد در ایرلند پس از 2005 بدون شرط نیست.
اگر والدین فقط اقامت دانشجویی داشته باشند، تولد کودک معمولاً منجر به تابعیت خودکار کودک نمیشود.
تابعیت از طریق FBR از تاریخ ثبت اعمال میشود؛ برای انتقال به نسل بعد، بهتر است پیش از تولد فرزند، ثبت انجام شده باشد.
اگر هر دو والد غیرایرلندی و با ویزای دانشجویی باشند، کودکِ متولد در ایرلند شهروند میشود؟
معمولاً خیر. اقامت دانشجویی (Stamp 2) برای والدین قابل محاسبه محسوب نمیشود؛ مگر یکی از شرایط دیگر (مثلاً والد Irish/British یا حق اقامت نامحدود) برقرار باشد. مرجع: Citizens Information.
آیا ثبت تولد خارجی (FBR) به فرزندانی که قبل از ثبت متولد شدهاند منتقل میشود؟
خیر؛ شما از تاریخ ثبت، شهروند میشوید و عموماً فرزندانی که پس از تاریخ ثبت شما متولد شوند، میتوانند از طریق نسب واجد شرایط شوند. برای شرایط دقیق، دستورالعمل FBR را ببینید.
بعد از تأیید تابعیت کودک، والدین چه مسیری برای اقامت دارند؟
میتوان برای اقامت بهعنوان والدِ کودکِ شهروند (معمولاً Stamp 4) درخواست داد. این فرایند مجزاست و تابعیت والدین را خودکار نمیکند. راهنمای مسیرها: اقامت و شهروندی.
آیا با پاسپورت ایرلندی میتوان بدون ویزا در شینگن سفر کرد؟
بله؛ شهروندان ایرلندی آزادانه در شینگن سفر میکنند، اما توجه کنید که ایرلند عضو شینگن نیست (قانون ویزای داخلی ایرلند جداست).
جمعبندی: اگر در ایرلند متولد شدهاید، وضعیت تابعیت شما به شرایط والدین در زمان تولد وابسته است. اگر خارج از ایرلند متولد شدهاید، مسیر Foreign Birth Registration میتواند شما را به پاسپورت ایرلندی برساند. برای انتخاب مسیر مناسب (FBR، اقامت والدین کودک ایرلندی، یا Naturalisation) میتوانید با تیم پارس مهاجرت مشورت کنید.