شرایط تحصیل در رشته پزشکی در آلمان

آخرین بروزرسانی: 4 نوامبر 2025

شرایط تحصیل در رشته پزشکی در آلمان به جهت تحصیل رایگان مورد توجه دانشجویان ایرانی است که باید با آگاهی کامل برای آن اقدام نمایند. دانشگاه های آلمان در رشته های پزشکی آموزش های با کیفیت بسیار بالا ارائه می دهند. هزینه های تحصیل در رشته های پزشکی و سایر رشته ها در این کشور بسیار مقرون به صرفه است. با توجه به اینکه تحصیل پزشکی در این کشور به زبان آلمانی است پس دانشجویان باید تسلط بالایی به زبان آلمانی داشته باشند. در این مقاله که از سوی موسسه پارس مهاجرت گردآوری شده است، اطلاعات بسیار مفیدی را در خصوص شرایط تحصیل در رشته پزشکی در آلمان برای شما عزیزان گردآوری کرده ایم.

کشورهای مشخصی برای تحصیل در رشته پزشکی مورد هدف دانشجویان ایرانی است. اما نکته اصلی این است که بسیاری از این کشورها برای تحصیل خوب هستنند و آینده کاری یا مهاجرتی ایده آلی ندارند. اما آلمان از آن دسته کشورهایی که پس از تحصیل در آن نیز می توان برای کار و اقامت شرایط مطلوبی داشت. رشته های پزشکی و دندانپزشکی در کشورهایی که تحصیل رایگان و ارزان دارند دارای رقابت پذیرش می باشند.

چرا تحصیل پزشکی در آلمان؟

تحصیل پزشکی در آلمان می‌تواند گزینه‌ای بسیار جذاب برای داوطلبان بین‌المللی باشد، و از جمله مزایای مهم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کیفیت بالای آموزش پزشکی: دانشگاه‌های آلمان جزو برترین مراکز جهان در عرصه علوم پزشکی و تحقیق هستند.

امکان تحصیل تقریباً بدون شهریه در دانشگاه‌های دولتی: به‌خصوص برای دانشجویان بین‌المللی، بسیاری از دانشگاه‌های دولتی آلمان شهریه‌ای (یا فقط به‌طور معنوی) دریافت می‌کنند.

امکان کار و آینده شغلی خوب پس از فارغ‌التحصیلی: مدارک پزشکی آلمان در سطح بین‌المللی نیز اعتبار دارند و فرصت‌های حرفه‌ای خوبی وجود دارد.

محیط چندفرهنگی، فرصت زندگی و تجربه بین‌المللی: تحصیل در آلمان به معنای زندگی در یک کشور پیشرفته، فرصت‌های تحقیقاتی، شبکه‌سازی و بهبود زبان آلمانی است.

بررسی شرایط تحصیل در رشته پزشکی در آلمان

در کشور آلمان گزینه های زیادی برای تحصیل وجود دارد. دانشجویان می توانند با توجه به علایق خود در رشته های مختلف در دانشگاه های کشور آلمان تحصیل کنند. در تازه ترین لیست ارائه شده برای رتبه بندی موضوعی دانشگاه ها توسط سازمان Qs، 32 دانشگاه از آلمان در این رتبه قرار دارند.

دوره های پزشکی در دانشگاه های آلمان مانند برخی کشورها به کارشناسی و کارشناسی ارشد تقسیم نمی شوند. دوره های پزشکی طی 6 سال تحصیل به طور پیوسته و مداوم طول می کشد. دانشجو برای شرکت در این دوره ها باید به زبان آلمانی تسلط کامل داشته باشد. ولی برنامه های جایگزینی در حوزه پزشکی برگزار می شود که بعضی از دروس به زبان انگلیسی تدریس می شود.

مراحل پزشک شدن در آلمان

برای پزشک شدن در آلمان متقاضیان باید شرایطی را داشته باشند که به صورت خلاصه آن را ذکر می کنیم. بر مبنای این فهرست می توان در مورد شرایط تحصیل در رشته پزشکی و مهاجرت به آلمان اطلاعات دقیقی کسب کرد:

• طول دوره تحصیل پزشکی در آلمان 6 ساله است.
• در انتها با برگزاری آزمونی که دولتی است به نام Ärztliche Prüfung تمام می شود.
• در صورت قبولی در این آزمون مجوز رسمی برای فعالیت پزشکی صادر می شود.

 خلاصه این مراحل را می توان به این شکل بررسی کرد:

آیتم	شرح
دوره تحصیلی	6 سال
برگزاری آزمون	Ärztliche Prüfung
امکان صدور مجوز رسمی	وجود دارد

مراحل و شرایط ورود به رشته پزشکی در آلمان

تحصیل پزشکی در آلمان مخصوصاً برای دانشجویان بین‌المللی چند مرحله دارد. این مراحل را با جزئیات می‌آوریم:

مدرک پایان‌دبیرستان / ورود به دانشگاه

شما باید مدرکی داشته باشید که در آلمان به آن Hochschulzugangsberechtigung (HZB) گفته می‌شود؛ یعنی مدرک ورود به دانشگاه که معادل «آبیتر» یا دیپلم دبیرستان باشد.

اگر مدرک دبیرستان شما معادل آبیتر نباشد (مثلاً از کشوری خارج از اتحادیه اروپا مثلا ایران باشید)، معمولاً باید یک دوره مقدماتی به نام Studienkolleg را بگذرانید.

پیش‌نیازهای علمی و زبان

دانش‌ آموزی در رشته‌های علوم پایه مانند زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک اهمیت دارد.

زبان آلمانی: چون تقریباً تمامی دوره‌های پزشکی در آلمان به زبان آلمانی هستند، دانش شما در آزمون‌هایی مثل TestDaF یا DSH الزامی است. معمولاً سطح B2 و یا حتی C1 پیشنهاد می‌شود.

برخی دانشگاه‌ها ممکن است داشتن زبان انگلیسی خوب را نیز بخواهند، هرچند که آموزش پزشکی عمدتاً آلمانی است.

سیستم انتخاب دانشجو و محدودیت‌ها

رشته پزشکی در آلمان تحت سیستم «numerus clausus (NC)» قرار دارد؛ یعنی تعداد ظرفیت بسیار محدود است و رقابت بالا دارد.

علاوه بر نمره دبیرستان/معادل، ممکن است آزمون استعداد تحصیلی (مثل TestAS) یا آزمون خاص پزشکی (مثل TMS) نیز لازم باشد.

مراحل عملی: Studienkolleg و Feststellungsprüfung

اگر مدرک شما معادل آلمانی نباشد، باید دوره Studienkolleg را طی کنید، دوره «M-Course» برای رشته پزشکی می باشد.

پس از آن آزمون Feststellungsprüfung را می‌گذرانید تا مجوز ورود به دانشگاه را کسب کنید.

مدت تحصیل و ساختار

دوره پزشکی در آلمان تقریباً 6 سال و 3 ماه (یا بسته به دانشگاه کمی متفاوت) طول می‌کشد.

این دوره به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

1. بخش پیش‌بالینی (Pre-clinical) – معمولاً 2 سال.
2. بخش بالینی (Clinical) – حدود 3 سال.
3. سال کار بالینی یا انترنی (Praktisches Jahr) – معمولاً 1 سال، در بیمارستان و کلینیک.

در پایان دوره باید امتحان دولتی (Staatsexamen) را بگذرانید که شرط صدور مجوز پزشکی (Approbation) است.

اشتغال و مجوز پزشکی پس از تحصیل پزشکی در آلمان

دانشجو بعد از گذراندن دوره تحصیلی و قبولی در آزمون نهایی پروانه پزشکی دریافت می کند. برای دریافت مجوز موارد زیر الزامی است:

• این مجوز در همه جای آلمان اعتبار دارد و به صورت دائمی است.
• اگر دانشجو اتحادیه اروپا باشید بدون نیاز به مجوز می توانید شروع به کار کنید.
• اگر دانشجو خارج از اتحادیه اروپا باشید می توانید تا یافتن کار اقامت خود را تا 18 ماه تمدید کنید.
• در نواحی روستایی آلمان تقاضا کار پزشکی بالا است.
• حداقل حقوق پزشکان 48000€ (یورو) در سال می باشد.

شرایط و هزینه زندگی در آلمان به طور کامل در مقاله مذکور شرح داده شده است.

درخواست رشته های پزشکی آلمان

بهتر است حدود یکسال قبل یا بیشتر بنا به شرایط روز اقدامات اولیه را شروع نمائید. از روال کار و مدارکی که باید برای ثبت نام آماده کنید اطلاعات لازم را به دست آورید. متقاضیان رشته پزشکی بیشتر از ظرفیت موجود در دانشگاه ها می باشد. پذیرش در دانشگاه ها به صورت یک سیاست محدود (که numerous clauses نامیده می شود) و کاملا منتخبانه است.

umerous clauses شامل 2 نوع پذیرش می باشد:

• پذیرش محلی
• پذیرش در سطح ملی

اگر شهروند کشور های اتحادیه اروپایی می باشید یا مدرک تحصیلی خود را از آلمان یا مدرسه ای آلمانی خارج از کشور آلمان دریافت کرده اید. برای پذیرش در آموزش های عالی (Stiftung für Hochschulzulassung) باید از طریق بنیاد Trust اقدام کنید. برای ارائه درخواست باید از طریق وب سایت بنیاد ثبت نام کنید.

بعد از ثبت نام می توانید چگونگی روند درخواست خود را مشاهده کنید. شاید نیاز باشد از طریق وب سایت دانشگاه هم ثبت نام انجام دهید. دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا باید توجه داشته باشند که دانشگاه مورد نظر آنها عضوی از (uni-assist) باشد. بعد از آن باید با توجه به فرآیند پذیرش (uni-assist) اقدامات لازم را انجام دهند. اگر دانشگاه عضو (uni-assist) نباشد باید از طریق وب سایت دانشگاه مورد نظر اقدام کنند و مدارک مورد نیاز را ارسال نمایند.

هزینه تحصیل در رشته پزشکی در آلمان

میزان هزینه های دانشگاه های خصوصی در آلمان بسیار بالا است و معمولا هدف دانشجویانی که به آلمان می روند نمی باشد. هزینه شهریه در دانشگاه های دولتی برای دانشجویان بین المللی در سال های اخیر تفاوت داشته است. همه ایالت های آلمان به جز ایالت (Baden-Württemberg) حدودا 300€ (یورو) در هر ترم می باشد. این هزینه ها در هر ترم شامل هزینه های ثبت نام و هزینه اجرایی می باشند. در ایالت (Baden-Württemberg) دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا حتی اگر در دانشگاه دولتی تحصیل کنند باید هزینه تحصیل را که معال 3000€ (یورو) در هر ترم می باشد بپردازد. هزینه های زندگی در شهر های مختلف آلمان متفاوت است. ولی دانشجویان برای هزینه زندگی در آلمان مبلغی حدود 11904€ (یورو) نیاز دارند.

برترین دانشگاه های پزشکی در آلمان

پس از کشور انگلستان، آلمان یکی از موفق ترین کشورهای جهان در بخش آموزش علوم پزشکی است. در سال 2025، این کشور همچنان یکی از محبوب ترین مقاصد تحصیلی در جهان است. دانشگاه های این کشور به طور مداوم در بین موسسات آکادمیک برتر اروپا هستند و امکانات پیشرفته و خوابگاه در محوطه دانشگاه ارائه می دهند. و تقریبا همه دانشگاه های دولتی مدارک رایگان را به همه دانشجویان بین المللی، از جمله کسانی که علاقه مند به مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد پزشکی هستند، ارائه می دهند.

هر ساله برترین دانشگاه های جهان بر اساس خروجی علمی رتبه بندی می شوند. در جدول زیر برترین دانشگاه های علوم پزشکی آلمان و رتبه جهانی آنها ارائه شده است:

رتبه کشوری	نام دانشگاه	رتبه جهانی
1	دانشگاه هایدلبرگ	35
2	دانشگاه مونیخ	50
3	دانشگاه هومبولت برلین	78
4	دانشگاه آزاد برلین	83
5	دانشگاه تغذیه دویسبورگ	98
6	دانشگاه هامبورگ	100
7	دانشگاه تکنیکال مونیخ	105
8	مدرسه پزشکی هانوفر	121
9	دانشگاه کیل	123
10	دانشگاه جان وولفگنگ گوته فرانکفورت	130

لیست دانشگاه های برتر آلمان در رشته های پزشکی بسیار پربار است به گونه ای که در جمع 200 دانشگاه برتر جهان در این رشته، دانشگاه های آلمان 20 رتبه را به خود اختصاص داده اند. این برتری در رده بندی جهانی سبب شده است که مدرک پزشکی کشور آلمان دارای اعتبار بسیار بالایی در سطح اروپا باشد و فارغ التحصیلان پزشکی در آلمان توانایی کار در همه کشور های اروپایی را داشته باشند. این فارغ التحصیلان این امکان را دارند که تنها با گذراندن یک دوره زمانی کوتاه مدت آموزشی، در سایر کشورهای جهان نیز مجوز فعالیت دریافت کنند.

فرصت ها و چالش های تحصیل پزشکی در آلمان

فرصت‌ها:

رقابت کمتر شهریه نسبت به بسیاری از کشورها: چون بسیاری از دانشگاه‌ها شهریه ندارند یا کم دارند.

امکان زندگی در اروپا، کار پاره‌وقت ضمن تحصیل (با محدودیت‌های خاص) و فرصت یادگیری زبان آلمانی.

پس از فارغ‌التحصیلی، امکان اخذ مجوز پزشکی (Approbation) و کار در آلمان یا سایر کشورهای اروپا.

چالش ها:

رقابت بسیار بالا: رشته پزشکی یکی از سخت‌ترین رشته ها برای ورود است. حتی با مدارک خوب، تضمینی برای پذیرش وجود ندارد.

زبان آلمانی: اگر زبانتان ضعیف باشد، ممکن است دچار مشکلات شوید، هم در تحصیل و هم در مراحل بالینی.

تفاوت نظام آموزشی: ممکن است نظام تحصیلی، حجم کار، فشار تحصیل بیشتر از آنچه انتظار دارید باشد.

ازدست‌دادن سال‌ها: اگر نیاز به Studienkolleg داشته باشید یا زبان زمان ببرد، ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا وارد برنامه شوید.

تأمین مالی: حتی اگر شهریه کم باشد، هزینه زندگی و بیمه و سایر هزینه‌ها باز هم وجود دارد و باید برنامه‌ریزی داشته باشید.

تحصیل پزشکی در آلمان به زبان انگلیسی

اگر می خواهید در کشور آلمان در دوره کارشناسی یا ارشد پزشکی تحصیل کنید، تعدادی دوره به زبان انگلیسی برگزار می شود. مدرک تحصیلی در این دوره ها به عنوان مدرک پزشکی پذیرفته نمی شود. بیشتر این موارد در دوره ارشد برگزار می شود که شامل هفده مدرک انگلیسی است. همچنین می توانید مقاله تحصیل در آلمان را جهت آشنایی با شرایط آموزشی این کشور مطالعه بفرمایید.

البته بعضی از این دوره ها به صورت رایگان می باشد. در دوره لیسانس فقط دو مورد مدرک انگلیسی برگزار می شود که این دو دوره در دانشگاه خصوصی (Jacobs) برگزار می شود. دانشجو باید بابت این دوره ها هزینه پرداخت کند. در کشور آلمان تقاضا برای دوره های تحصیل در رشته پزشکی بالا می باشد. دانشگاه های کشور آلمان از سطح علمی بالایی در زمینه پزشکی برخوردار هستند. چنانچه بعد از مطالعه این مقاله احتیاج به مشاوره بیشتر در رابطه با شرایط تحصیل در رشته پزشکی و شرایط اقامت آلمان را دارید، با مشاوران ما در موسسه پارس مهاجرت تماس حاصل فرمایید.