📝 درخواست مشاوره
اطلاعات خود را وارد کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.
آماده‌اید شانس مهاجرت‌تان را بسنجید؟ با پر کردن فرم ارزیابی رایگان ما، کارشناسان پارس مهاجرت وضعیت شما را بررسی می‌کنند. شروع ارزیابی رایگان →
حقوق بازنشستگی در آلمان
آخرین بروزرسانی: 20 نوامبر 2025
اگر می خواهید برای آینده شغلی خود برنامه دقیقی داشته باشید بهتر است در خصوص حقوق بازنشستگی در آلمان اطلاعات دقیق داشته باشید. خیلی از افرادی که برای مهاجرت به آلمان برنامه ریزی می کنند برایشان مهم است بدانند که چه مدت باید کار کنند و شرایط و زمان بازنشستگی در این کشور به چه صورت است. از این رو به دنبال اخذ اطلاعاتی در خصوص شرایط کار و حقوق بازنشستگی در این کشور هستند.
سیستم بازنشستگی در آلمان یکی از پایه‌های مهم تأمین اجتماعی است و ترکیبی از بیمه بازنشستگی دولتی، بازنشستگی شرکتی و بازنشستگی خصوصی را شامل می‌شود. این سیستم تلاش می‌کند با توجه به جمعیت پیری، هم امنیت مالی برای سالمندان فراهم کند و هم فشار بر صندوق بیمه‌ها را کنترل کند. آلمان دارای یک نوع اقامت برای افرادی هست که بازنشسته شده اند و دارای درآمد مشخصی هستند که می توانید در نوشتار فوق اطلاعات مورد نیاز را کسب نمائید.
سیستم حقوق بازنشستگی در آلمان
سیستم بازنشستگی آلمان به طور مداوم در بین سیستم های بازنشستگی در سراسر جهان رتبه بالایی دارد. این رتبه همچنین به طور پیوسته در حال بهبود است زیرا دولت آلمان برای اصلاح و ساده سازی سیستم بازنشستگی خود تلاش می کند. دولت فدرال آلمان در مواجهه با جمعیت سالخورده و لایحه بازنشستگی به طور فزاینده ای سخت، از سال 2002 اصلاحات متعددی را در سیستم بازنشستگی به منظور اطمینان از کارایی طولانی مدت و مقرون به صرفه بودن آن اعمال کرده است. این شامل افزایش تدریجی سن بازنشستگی قانونی و کاهش حداکثر پرداخت های بازنشستگی دولتی است.
سیستم بازنشستگی آلمان ترکیبی از یک سیستم پرداختی است که در آن جمعیت شاغل برای مزایای بازنشستگان، با برنامه های بازنشستگی تکمیلی پرداخت می کنند. در این طرح‌های تکمیلی، افراد (چه به‌طور مستقل یا از طریق یک طرح شغلی) در طرح‌های بازنشستگی مشارکت می‌کنند تا آنچه را که از مستمری دولتی دریافت می‌کنند، «پر کردن» کنند.
سیستم قانونی بیمه بازنشستگی، مزایای بیمه بازنشستگی قانونی از سن 65 سالگی به افراد پرداخت می شود و حدود %70 درصد از درآمد خالص کاری شما را پرداخت می کند. رکن دوم: مشارکت در بیمه بازنشستگی دولتی شرکت در RV برای هر کسی که در آلمان کار می کند (و همچنین بسیاری از کارگران خوداشتغال) اجباری است و هر کارمند بر اساس درآمد سالانه ارزیابی می شود. همه باید %18.6 درصد (کارفرما و کارمند هر کدام 9.3% درصد سهم دارند) از حقوق خالص خود تا سقف حداکثر سهم مشارکت داشته باشند. از سال 2021، این سقف کمک ماهیانه 7100€ (یورو) در آلمان غربی و €6700 (یورو) در آلمان شرقی است. این نابرابری تا حدی به دلیل دستمزدهای پایین‌تر در آلمان سابق است. دولت فدرال متعهد شده است تا سال 2024 کمک های مالی را یکسان کند.
ساختار سیستم بازنشستگی آلمان
- بیمه بازنشستگی قانونی (Statutory Pension Insurance)
بزرگ‌ترین بخش سیستم بازنشستگی آلمان است.
تقریباً اکثر کارمندان مشمول این بیمه هستند. طبق آمار، در سال 2023 حدود 87.1٪ نیروی کار آلمان تحت این بیمه بوده‌اند.
حق بیمه به شکل درصدی از حقوق کسر می‌شود و نیمی از آن توسط کارفرما پرداخت می‌گردد.
- بازنشستگی شرکتی (Betriebliche Altersversorgung)
شرکت‌ها می‌توانند برنامه‌های بازنشستگی برای کارمندان داشته باشند که یک منبع مکمل حقوق بازنشستگی دولتی باشد.
این نوع بازنشستگی اختیاری است اما کمک زیادی به افزایش سطح زندگی بازنشستگان می‌کند.
- بازنشستگی خصوصی (Private Pension)
افراد می‌توانند به صورت خصوصی پس‌انداز بازنشستگی کنند، مثلاً از طریق بیمه‌های زندگی یا حساب‌های خاص بازنشستگی.
برای تأمین سطح زندگی مناسب در دوران بازنشستگی، بسیاری از آلمانی‌ها ترکیبی از این سه لایه را دارند.
انواع طرح های حقوق بازنشستگی در آلمان
5 نوع متداول حقوق بازنشستگی شرکتی در آلمان وجود دارد: بیمه مستقیم.کارفرما بیمه عمر و بیمه بازنشستگی را برای کارگر تنظیم می کند. سپس حقوق بازنشستگی توسط شرکت بیمه عمر پرداخت می شود. کمک مالی مستقیم: کارفرما متعهد می شود که مزایای بازنشستگی آینده را برای کارمند فراهم کند. صندوق حمایت: برخی از شرکت‌ها (معمولاً شرکت‌های بزرگ‌تر) برنامه‌های بازنشستگی خود را دارند که پس از بازنشستگی به کارکنان مزایا پرداخت می‌کنند.
شرکت بازنشستگی: کارفرما کمک هایی را به یک طرح بازنشستگی که توسط انجمن متخصص در حقوق بازنشستگی شرکت اداره می شود ترتیب می دهد. سپس انجمن حقوق بازنشستگی کارمند را پرداخت می کند. صندوق بازنشستگی: این شرکت طرح بازنشستگی خود را ایجاد می کند. تفاوت اصلی این است که این طرح ها، بر خلاف سایر طرح های شرکت، اغلب مقادیر زیادی از سهم را در سهام و سهام سرمایه گذاری می کنند.
در جدول زیر شاهد میزان استفاده از انواع طرح های حقوق بازنشستگی در آلمان می باشید:
| انواع حقوق بازنشستگی در آلمان | میزان استفاده از آن ها |
| بیمه مستقیم | 34% |
| کمک مالی مستقیم | 15% |
| صندوق حمایت | 21% |
| شرکت بازنشستگی | 10% |
| صندوق بازنشستگی | 10% |
مراحل دریافت حقوق بازنشستگی در آلمان
در کشور آلمان پس از اخذ ویزای آلمان ثبت نام در طرح بازنشستگی قانونی، یک شناسه تامین اجتماعی منحصر به فرد دریافت خواهید کرد. هر زمان که کار جدیدی را شروع می کنید، باید این شماره را به کارفرمای خود ارائه دهید تا آنها بتوانند تمام سهم های بازنشستگی شما را تا به امروز پیگیری کنند. برای اینکه واجد شرایط دریافت مستمری دولتی آلمان باشید، باید حداقل 5 سال در آلمان کار کرده باشید. مقدار دریافتی شما بستگی به میزان مشارکتی دارد که در طول زندگی کاری خود در آلمان ایجاد کرده اید. در این چنین موارد، کمک های بازنشستگی از مزایای دولتی که شما مستحق آن هستید، گرفته می شود. بنابراین، این دوره‌های زمانی می‌توانند برای حداقل نیاز 5 ساله حساب شوند.
در نمودار زیر شاهد میزان حقوق بازنشستگی تعلق گرفته به زنان و مردان بازنشسته در آلمان می باشید:
علاوه بر زمان صرف شده برای کار، و با توجه به مشکلات زندگی در آلمان موقعیت های جایگزین نیز دوره های کمکی در نظر گرفته می شوند، مانند:
- زمان صرف شده برای تربیت فرزند
- آموزش و پرورش
- دوره های بیماری یا بیکاری پایدار
- زمان صرف شده برای مراقبت از اقوام
سن بازنشستگی و شرایط لازم
سن قانونی بازنشستگی در آلمان به تدریج افزایش یافته و تا سال 2031 به 67 سال برای کسانی که در سال 1964 یا بعد از آن متولد شده‌اند، خواهد رسید.
یک دوره حداقل برای حق بازنشستگی وجود دارد: معمولاً باید حداقل 5 سال حق بیمه (مدت بیمه‌پردازی) داشته باشید تا بتوانید مستمری قانون بازنشستگی دریافت کنید.
امکان بازنشستگی زودتر (Early retirement)
اگر حداقل 35 سال حق بیمه داده باشید، می‌توانید از سن پایین‌تر بازنشسته شوید، اما مشمول کسری در مستمری خواهید شد.
کسانی که سابقه بیمه بسیار طولانی (مثلاً حدود 45 سال) دارند، می‌توانند بدون کسر زیاد بازنشسته شوند.
اگر بعد از رسیدن به سن قانونی بازنشستگی به کار ادامه دهید و مستمری‌تان را عقب بیندازید، مبلغ مستمری شما افزایش می‌یابد: برای هر ماه تأخیر، 0.5٪ به مقدار مستمری اضافه می‌شود.
نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی
در آلمان، برای محاسبه مستمری از سیستم امتیاز (pension points) استفاده می‌شود. هر سالی که کار می‌کنید و حق بیمه پرداخت می‌کنید، امتیازی دریافت می‌کنید.
هر امتیاز بازنشستگی (“Rentenpunkt”) معادل مبلغ مشخصی هنگام بازنشستگی است. طبق اطلاعات، یک امتیاز معادل 40.79€ (یورو) (از ژوئیه 2025) است.
به‌طور مثال، اگر در طول دوران کاری 40 امتیاز جمع کنید، مستمری ناخالص‌تان معادل تقریبا 1632€ (یورو) در ماه خواهد بود (مثال تقریبی با محاسبه امتیاز × ارزش امتیاز).
همچنین، برخی دوره‌هایی مثل مراقبت از فرزندان یا مراقبت از بستگان ممکن است در محاسبه بیمه در نظر گرفته شوند، حتی اگر حق بیمه مستقیماً پرداخت نشده باشد.
مالیات و کسورات از مستمری
بازنشستگان در آلمان بخشی از مستمری‌شان را به برخی از سیستم‌های بیمه اجتماعی پرداخت می‌کنند: مثلاً بیمه سلامت و مراقبت طولانی‌مدت
اما وقتی بازنشسته شدید و سن قانونی بازنشستگی را گذراندید، دیگر به بیمه بیکاری یا بیمه بازنشستگی اجباری نیاز ندارید، بنابراین بعضی کسورات کاهش می‌یابند.
همچنین، در برخی طرح‌ها (مثل بازنشستگی زودهنگام) محدودیت بر روی درآمد اضافی وجود دارد یا وجود داشته است، اما قوانین جدید تغییراتی داشته‌اند: از ژانویه 2023 محدودیت درآمد اضافی برای بازنشستگی زودهنگام برداشته شده است.
وضعیت کنونی و چالش‌ها
فشار جمعیتی: جمعیت آلمان در حال پیر شدن است و تعداد بازنشسته‌ها نسبت به افراد شاغل افزایش یافته، که تأثیر زیادی روی پایداری مالی سیستم بازنشستگی دارد.
اصلاحات: دولت آلمان در سال‌های اخیر اقدام به اصلاحاتی کرده تا افراد را ترغیب کند بعد از سن بازنشستگی به کار ادامه دهند.
همچنین برنامه‌هایی برای ایجاد یک صندوق سرمایه‌گذاری (“Generational Capital”) وجود دارد که بخشی از هزینه‌های بازنشستگی را از طریق سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی تأمین کند.
از نظر تامین حداقل سطح زندگی: بعضی کارشناسان نگران‌اند که مستمری‌های دولتی به تنهایی برای تأمین هزینه‌های زندگی در دوران بازنشستگی کافی نباشد.
مزایای کار بعد از بازنشستگی در آلمان
اگر بازنشسته شوید ولی به کار ادامه دهید (بعد از رسیدن به سن قانونی بازنشستگی)، قانون آلمان به شما امکان می‌دهد مستمری‌تان را دیرتر شروع کنید و در عوض مقدارش بیشتر شود.
این گزینه می‌تواند به عنوان یک پل اقتصادی برای کسانی که می‌خواهند فعال بمانند یا نیاز مالی دارند، مفید باشد.
نکاتی برای کسانی که مهاجر هستند یا در چند کشور کار کرده‌اند:
اگر در کشورهای دیگر اتحادیه اروپا (یا کشورهای خاص دیگر) کار کرده‌اید، آن دوره‌های بیمه ممکن است در محاسبه حق بازنشستگی آلمان در نظر گرفته شوند.
زمان ارائه درخواست: وقتی بازنشستگی‌تان نزدیک است، باید درخواست مستمری را به سازمان بیمه بازنشستگی آلمان (Deutsche Rentenversicherung) بدهید. فرآیند ممکن است زمان‌بر باشد، پس بهتر است زودتر اقدام شود. موسسه پارس مهاجرت در زمینه انواع راه های مهاجرت به آلمان مشاور و راهنمای شما خواهد بود.
