تولد در چک یکی از روش های اخذ اقامت است. البته راه های دیگری نیز مثل تحصیل، سرمایه گذاری و ازدواج نیز می تواند این امر را رقم بزند. شاید بتوان گفت این روش یکی از کم دردسرترین روش ها محسوب می شود که توجه خانواده ها را برای اخذ اقامت به خود جلب کرده است. بررسی طرق قانونی تولد فرزند در چک که طبق قوانین 2023 این کشور منجر به اخذ اقامت و تابعیت خانواده می گردد این روزها بسیار مورد سوال قرار می گیرد. لذا موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت در نظر دارد تا ذیل مقاله پیش رو به بررسی قوانین ناظر بر تولد فرزند در کشور جمهوری چک بپردازد که مطالعه آن برای علاقه مندان خالی از لطف نمی باشد.
شرایط تولد در چک
کودکی که در جمهوری چک متولد می شود اگر ثمره ازدواج قانونی و رسمی یک خارجی با تبعه چک باشد، تابعیت کشور چک را به دست می آورد. اگر یک تبعه خارجی جمهوری چک از پدر و مادری خارجی متولد شود، کودک تابعیت پیدا نمی کند .یک فرد خارجی که در چک متولد شده مجاز است به مدت اقامت نماینده قانونی خود، (حداکثر 60 روز پس از تولد)، در این کشور بماند. تبعه خارجی (شهروندان غیر اتحادیه اروپا) باید ظرف 60 روز از تولد، جمهوری چک را ترک کند یا برای ادامه اقامت خود راهی را بیاید. در صورت ترک خاک کشور چک، اگر نماینده قانونی کودک (پدر و مادر) مجددا برای اخذ اقامت به کشور چک برگردند نمی توانند به تولد فرزند خود در این کشور استناد کنند.
اگر پدر و مادر تبعه خارجی متولد شده در قلمرو چک با ویزای کوتاه مدت اقامت داشته باشند، ظرف 60 روز باید درخواست خود را وابسته به تولد فرزند ارائه دهند تا ویزای مدت دار آن ها در اداره مهاجرت براساس آدرس آنها صادر شود. حال اگر نماینده قانونی یک تبعه خارجی متولد شده در قلمرو چک، با ویزای طولانی مدت اقامت داشته باشند، ظرف 60 روز باید برای درخواست اقامت فرزند تازه متولد شده نیز اقدام کنند. ویزای مدت دار در دفتر وزارت بهداشت براساس آدرس آنها و فرم درخواست به نام تبعه خارجی تازه متولد شده تکمیل می شود. اگر درخواست در مهلت مقرر تنظیم شود، اقامت اتباع خارجی از زمان تولد تا زمان لازم الاجرا شدن تصمیم (و از این پس در صورت مثبت بودن تصمیم)، دائمی تلقی می شود. به این معنی که کودک تحت سیستم بیمه سلامت عمومی قرار می گیرد.
راه های اخذ تابعیت جمهوری چک
راه های زیادی برای اخذ تابعیت در کشور چک وجود دارد که در ادامه به بررسی هر یک از راه های موجود می پردازیم.
- از طریق تولد
- از طریق اعمال اصل خون
تولد در خاک جمهوری چک مصداق اخذ تابعیت آن کشور نیست. بلکه اگر سن فردی کمتر از 17 سال باشد و در خاک جمهوری چک اقامت دارد، در این صورت می تواند تابعیت جمهوری چک را اخذ و اقامت نماید. شرایط کلی این اقدام به این صورت است:
- چنانچه یکی از والدین کودک تبعه جمهوری چک باشد، شخص کودک نیز تبعه آن کشور محسوب می گردد.
- اگر کودکی متولد محدوده ای خارج از قلمرو جمهوری چک باشد و مادر او نیز اهل چک نبوده، اما پدرش تبعه جمهوری چک باشد، شخص کودک نیز تبعه چک تلقی می گردد.
- اگر کودک خارج از کشور چک متولد شده باشد و مادر او اهل این کشور نباشد، او تبعه کشور جمهوری چک محسوب می گردد. به طور کلی هرگاه کودکی که یکی از والدین وی تبعه کشور چک باشد، وی نیز تبعه چک محسوب می گردد.
- در سیستم تابعیت خون، متولد شدن در کشور جمهوری چک باعث اخذ اقامت و تابعیت نمی شود.
- چنانچه فردی در چک به دنیا آمده باشد، اما پدر یا مادر او تابعیت این کشور را نداشته باشند یا حداقل یکی از آن ها مقیم چک باشد. در این صورت فرد می تواند تابعیت جمهوری چک را اخذ نماید.
تابعیت مضاعف در کشور چک
درباره چک و مزایای انتخاب این کشور می توان تامل بسیاری داشت. در گذشته، کشور چک اجازه کسب تابعیت دوگانه را برای افراد صادر نمی کرد. ابتدا بایستی تابعیت قبلی خود را ترک کرده تا بتوانند اقامت کشور چک را اخذ نمایند. اما اکنون با تصویب قانون جدید تابعیت مضاعف، این اجازه و امکان را برای افراد فراهم می آورد که تابعیت قبلی خود و کشور چک را به طور همزمان دارا باشند.
- اشخاصی که تابعیت جمهوری چک را اخذ نموده یا دارند، از این پس می توانند تابعیت کشور دیگری را نیز دریافت نمایند.
- در صورتی که شخصی در زمان گذشته، تابعیت کشور چک را ترک نموده است. اکنون با توجه به تصویب قانون جدید چک، می تواند مجددا تابعیت آن کشور را اخذ نماید.
- با احتساب قوانین جدید، هرگاه کودکی متولد کشور چک باشد یا در یک کشور خارجی متولد شده باشد. در صورتی که مادر متقاضی تبعه چک است یا مادرش تبعه آن کشور نباشد. ولی با شخصی از تبعه چک ازدواج کرده باشد، تابعیت آن شخص به فرزند او نیز تعلق می گیرد.
- هرگاه شخصی دارای پدر و مادر نباشد اما در اتحادیه اروپا یا منطقه اقتصادی اروپا به دنیا آمده باشد. در این صورت می تواند تابعیت جمهوری چک را دریافت نماید.
مزایای تولد در چک
مزایای جبرانی بارداری و زایمان به زنان باردار و مادران کودکان تازه متولد شده شاغل ارائه می شود. در صورتی که زنان به دلیل بارداری یا زایمان به موقعیت های با دستمزد پایین تری منصوب شوند و از بیمه بیماری پرداخت شوند، درآمد از دست رفته را جبران می کند. کمک هزینه والدین شکل اولیه حمایت از خانواده های دارای فرزندان کوچک است. مخصوصا برای والدینی است که از کوچکترین فرزند در خانواده مراقبت می کنند. مادر یا پدر بیولوژیکی کودک، قیم یا فرزند خوانده به حکم دادگاه واجد شرایط دریافت این مزایا هستند. فقط یکی از والدین می تواند درخواست دهد.
کمک هزینه زایمان جایگزین درآمد مادر درست قبل از تولد و در ماه های اول پس از تولد می شود. زنانی که در بیمه بیماری شرکت می کنند، چه به عنوان کارمند یا به عنوان افراد خوداشتغال واجد شرایط دریافت این مزایا هستند. شما می توانید قبل از زایمان برای این مزایا اقدام کنید. تحت شرایط خاص، بیمه شده پدر فرزند یا شوهر مادر جانشین نیز مشمول کمک هزینه زایمان می شود. مرخصی پدری می تواند از اول فوریه 2018 به پدران تحت بیمه بیماری اعطاء شود. کسانی که حق دارند پدران بیمه شده ای هستند که از فرزند خود مراقبت می کنند یا والدین خوانده بیمه شده (زن و مرد) که از فرزند خوانده خود مراقبت می کنند، اگر چنین باشد. جهت اطلاع از شرایط کار در چک نیز می توانید مقاله لینک شده را مطالعه بفرمائید.
در نمودار زیر شاهد میزان افزایش و کاهش نرخ تولد در کشور چک می باشید:
درخواست اخذ اقامت چک با تولد
در صورتی که به دلایلی خارج از کنترل، اتباع خارجی در مدت مقرر 60 روزه پس از تولد برای درخواست اقامت اقدام نکنند، مدت فوق الذکر تمدید خواهد شد. این تمدید تا زمان تصویب این دلایل ادامه دارد. نماینده قانونی فرزند تازه متولد شده خارجی که در ویزای بلند مدت، اجازه اقامت طولانی مدت یا دائم اقامت دارد، باید این دلایل را بدون تاخیر به MOI CR اطلاع دهد. نماینده قانونی یک تبعه خارجی تازه متولد شده که در یک ویزای کوتاه مدت اقامت دارد، باید بلافاصله با توجه به آدرس خود، بخش پلیس خارجی را مطلع کند. در صورتی که دلایل تاخیر منطقی و قابل اثبات نباشد، درخواست غیر قابل قبول (با تأخیر ثبت شده) در نظر گرفته می شود. بنابراین درخواست مجوز اقامت طولانی مدت یا دائم تعلیق یا منجر به عدم اعطاء ویزا و ضرورت بعدی برای عزیمت می شود.
مدارک لازم جهت ثبت تولد در چک
اگر کودک یک شهروند اتحادیه اروپا است یا یک عضو خانواده یک شهروند اتحادیه اروپا است، نیازی به درخواست اجازه اقامت از طرف کودک نیست. اگر یکی از والدین شهروند چک باشد ، کودک به طور خودکار تابعیت جمهوری چک را به دست می آورد. نیازی به درخواست آن نیست. جهت کسب اطلاعات بیشتر در باب سایر روش های مهاجرتی به این کشور نیز می توانید مقاله تحصیل در چک را مطالعه بفرمائید.
درخواست اجازه اقامت یا ویزا به ترتیب در جمهوری چک در دفاتر وزارت امور داخلی و پلیس خارجی ثبت می شود. مدارک لازم جهت ارائه برای اخذ درخواست اقامت به شرح زیر است:
مدارک لازم | توضیحات |
سند سفر | می توان با ارائه سند سفر تبعه خارجی (نماینده قانونی)، که کودک در آن وارد شده است، جایگزین شود |
شناسنامه کودک | – |
سند بیمه درمانی سفر برای مدت اقامت در چک | می تواند با اظهارنامه نماینده قانونی جایگزین شود که وی هزینه های مربوط به ارائه مراقبت های بهداشتی به کودک را تأمین خواهد. |
وظایف مادر خارجی در قبال فرزند در چک
یک مادر خارجی باردار که در کشور جمهوری چک وضع حمل می کند، بیمارستان موظف است به ثبت تولد محلی اطلاع می دهد. اداره ثبت، گواهی تولد فرزند را صادر می کند (این مدرکی برای تولد است، نه اثبات وضعیت اقامت). نماینده قانونی باید ظرف 60 روز پس از تولد فرزند خود، برای وضعیت اقامت جمهوری چک درخواست کند. اگر یکی از والدین شهروند چک باشد و دیگری خارجی، کودک به طور خودکار تابعیت چک را دارد و نیازی به درخواست آن نیست.
والدین و کودکان در جمهوری چک وظیفه حمایت متقابل را دارند. طبق قانون، والدین موظفند از فرزندان تا زمانی که قادر به حفظ زندگی خود نباشند چه از نظر ماد و چه معنوی، حمایت کنند (معمولاً تا 18 سالگی). در صورت طلاق دادگاه حضانت فرزند را به یکی از والدین اعطاء می کند. دادگاه همچنین تصمیم می گیرد که والدینی که امکان حضانت و حمایت حضوری را ندارند چه مقدار باید به عنوان حمایت مالی بپردازند. تصمیمات دادگاه براساس توانایی ها و وضعیت مالی والدین است.
وظایف پدر در قبال فرزند در چک
قانون کلی این است که شوهر مادر، پدر فرزند محسوب می شود. اگر والدین ازدواج نکرده باشند، باید رابطه پدر و مادری با ادله در اداره ثبت احوال یا دادگاه ثابت شوند. در مدت 6 ماه از تولد کودک، یکی از والدین نیز می تواند برای تعیین پدر بودن به دادگاه مراجعه کند. طبق قانون، والدین موظفند از فرزندان حمایت کنند تا جایی که بتوانند زندگی خود را حفظ کنند. این وظیفه با رسیدن کودک به سن خاصی متوقف نمی شود، بلکه معمولاً با اتمام تحصیلات یا آموزش شغلی وی پایان می یابد. اگر یکی از والدین از وظیفه خود در امر نگهداری کودک غفلت کند، والدین یا کودک دیگر می توانند به دادگاه مراجعه کنند.
همان طور که بیان شد یکی از طرق مهاجرت به چک، تولد فرزند است اما راه های دیگری برای مهاجرت به جمهوری چک و اخذ اقامت و تابعیت وجود دارد. علاوه براین قوانین هر کشور نسبت به این امر متفاوت است که منجر به آثار مختلفی نیز می شود. برخی از کشورها علیرغم کشور چک که از سیستم خون پیروی می کنند، بر پایه سیستم خاک هستند. به طور مثال تولد فرزند در کانادا حتی با پدر و مادر خارجی منجر به اخذ تابعیت و پاسپورت برای فرزند می شود. مشاوران موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت در راستای امور مهاجرتی به اروپا و کانادا پاسخ گوی سوالات شما خواهند بود.