رشته هنر در آلمان یک زمانی طرفداران خیلی زیادی داشت اما از موقعی که وقت سفارت آلمان برای ویزای تحصیلی طولانی شد، از علاقمندان کاسته شد. رشته هنر در آلمان برخلاف باور عامه کاملا رایگان نیست؛ اما از آن جایی که غالب دانشگاه های دولتی این کشور شهریه ای از دانشجویان، صرف نظر از تابعیت آن ها، اخذ نمی نمایند و تنها هزینه ثبت نام می گیرند که مبلغ ناچیزی است، دانشگاه های آلمان به عنوان دانشگاه های رایگان معروف شده اند. آلمان کشوری زیبا در اروپای غربی و مرکزی است و با کشورهایی از جمله لوکزامبورگ، بلژیک، هلند، سوئیس، فرانسه و غیره، هم مرز است و پس از روسیه، دومین کشور پرجمعیت قاره اروپا به شمار می آید.
با این وجود از آن جایی که جمعیت آن کم کم رو به پیر شدن است، در حال حاضر دولت آلمان چند سالی است که به دنبال جذب نیروهای متخصص و جوان خارجی است. به همین دلیل است که هنوز تحصیل در دانشگاه های دولتی آلمان تقریبا رایگان است و راه های مهاجرتی دیگری مثل ویزای جستجوی کار آلمان وجود دارد. البته آلمان هم بزرگ ترین و قدرتمندترین اقتصاد در اروپا را دارد و رتبه جهانی آن نیز از این لحاظ 4 است. در نتیجه تمایل مهاجرت به آلمان، علاوه بر این که از سوی دولت این کشور حمایت می شود، مورد استقبال خارجی ها نیز می باشد. با توجه به این که یکی از راه های مهاجرتی به غالب کشورهای دنیا از جمله آلمان تحصیل است، موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت در این مقاله به سوالات ذیل پاسخ می دهند:
- هزینه های تحصیل رشته هنر در آلمان چقدر است؟
- بهترین دانشگاه های آلمان برای تحصیل رشته هنر کدام اند؟
- مدارک لازم برای تحصیل رشته هنر در آلمان کدام اند؟
هزینه های تحصیل رشته هنر در آلمان
دانشگاه های دولتی آلمان نه از دانشجویان اتحادیه اروپا و حوزه اقتصادی اروپا و نه از دانشجویان بین المللی شهریه ای پرداخت نمی کنند؛ هرچند این مسئله استثنایی هم دارد. در واقع دانشگاه های دولتی ایالت Baden-Württemberg از دانشجویان غیر اروپایی (non-EU/EEA students) از سال 2017 شهریه اخذ می نمایند که مبلغ آن 3000€ (یورو) است؛ هرچند اروپایی ها شهریه ای نمی پردازند. البته برای تحصیل رشته هنر در همین دانشگاه های دولتی آلمان هم تمامی دانشجویان باید ترمی 100€ تا 350€ (یورو) برای ثبت نام بپردازند، منتهی شهریه ای مورد مطالبه نیست. البته کسانی که دوره کارشناسی هنر را در 4 سال و دوره کارشناسی ارشد را در 2 سال در دانشگاه های دولتی آلمان به اتمام نرسانند، باید شهریه بپردازند؛ یعنی طولانی شدن دوره تحصیلی منجر به از بین رفتن امکان تحصیل رایگان می شود.
تحصیل در دانشگاه های دولتی آلمان در رشته هنر در حالی تقریبا رایگان است که دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه های خصوصی آلمان سالی بیش از 26000€ (یورو) و در مقطع کارشناسی ارشد سالی بیش از 40000€ (یورو) شهریه می دهند. البته رشته هایی مثل مدیریت و مهندسی در دانشگاه های خصوصی آلمان حتی گران تر هستند؛ هرچند امکان تحصیل به زبان انگلیسی را فراهم می آورند. علاوه بر شهریه دانشگاه، هزینه های زندگی در آلمان هم باید لحاظ گردد که در شهرهای بزرگ تر بین 900€ تا 1500€ (یورو) در ماه و در شهرهای کوچک تر بین 750€ تا 1100€ (یورو) در ماه است.
بخش مهمی از این هزینه ها را تامین محل زندگی به خود اختصاص می دهد؛ به همین دلیل در نمودار ذیل حدود اجاره بهای ماهانه استودیو و خوابگاه دانشجویی در آلمان طی سال 2023 نشان داده شده است:
بهترین دانشگاه ها برای رشته هنر در آلمان
برای تحصیل رشته هنر غالب دانشگاه های آلمان آزمون ورودی دارند، خصوصا آن دسته از دانشگاه هایی که از رنکینگ ملی و جهانی خوبی برخوردار هستند. در جدول ذیل تعدادی از بهترین دانشگاه های آلمان برای تحصیل رشته هنر معرفی شده اند:
| بهترین دانشگاه های آلمان برای تحصیل رشته هنر | THE Ranking 2023 | QS Ranking 2023 | USN Ranking 2023 |
| Ludwig-Maximilians-University (LMU) Munich | 33 | 59 | 47 |
| Technical University of Munich | 30 | 49 | 79 |
| Heidelberg University | 43 | 65 | 57 |
| University of Tübingen | 86 | 169 | 182 |
| Humboldt University Berlin | 86 | 131 | 61 |
| University of Freiburg | 113 | 189 | 178 |
| RWTH Aachen University | 99 | 147 | 199 |
| University of Bonn | 89 | 201 | 138 |
مدارک لازم برای تحصیل رشته هنر در آلمان
به این منظور دانشجویان باید ابتدائا از یکی از دانشگاه های آلمان در رشته هنر پذیرش بگیرند و سپس برای ویزای تحصیلی این کشور اقدام نمایند. مهم ترین مدارکی که برای اخذ ویزای تحصیلی آلمان در سال 2023 مورد نیاز است عبارت هستند از:
- نامه پذیرش قطعی دانشگاهی در آلمان
- مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی با توجه به زبان دوره تحصیلی
- نامه تمکن مالی
- رسید پرداخت شهریه در صورتی که فرد از دانشگاه های غیر رایگان آلمان پذیرش گرفته است.
- مدرکی دال بر تهیه محل اقامتی در آلمان مثلا اجاره نامه
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری و ترجمه رسمی آن به زبان آلمانی
کار پس از تحصیل در آلمان
حین تحصیل در آلمان حتی دانشجویان بین المللی، یعنی non-EU/EEA students اجازه کار دارند، منتهی به صورت محدود. در حالی که در برخی از کشورهای دنیا از جمله ژاپن، مکزیک، جمهوری آذربایجان و امارات، دانشجویان خارجی نمی توانند حین تحصیل کار کنند، آلمان به همه دانشجویان اجازه می دهد تا سقف 20 ساعت در هفته مشغول به کار شوند. البته نکته ای که در خصوص کار ضمن و پس از تحصیل در آلمان در تمامی مشاغل، از جمله مشاغل هنری، وجود دارد، لزوم تسلط به زبان آلمانی است.
پس از فارغ التحصیلی از دانشگاهی در آلمان در یکی از گرایش های هنری هم افراد اجازه دارند تا 2 سال همچنان اقامت آلمان را داشته باشند و دنبال کار بگردند؛ به این ترتیب با استخدام شدن در حوزه تحصیلی خود می توانند ویزای کار آلمان را اخذ نمایند. هنرمندان با توجه به حوزه کاری، مهارت ها و غیره سطح درآمد متفاوتی در آلمان دارند. اما معمولا هنرمندان 3D به طور متوسط ماهانه 3520€ (یورو) در آلمان حقوق می گیرند. در این مقاله که توسط موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده راجع به رشته هنر در آلمان، بهترین دانشگاه های آلمان برای تحصیل رشته مزبور و غیره توضیحاتی ارائه گردید.
