جمعیت آذربایجان با توجه به رشد اقتصادی این کشور و توسعه شهرهای آن و کاهش مهاجرت شهروندان آذربایجانی به سایر کشورها رو به رشد است. انتظار می رود این رشد ادامه داشته باشد. آذربایجان به واسطه نزدیکی مسافت و همچنین فرهنگ ایرانی بسیار مورد علاقه هموطنان به خصوص آذری زبانان قرار دارد و هر سال تعداد زیادی سفر و حتی مهاجرت به آذربایجان از سوی هموطنان ایرانی شکل می گیرد.
سوالات متداول در خصوص جمعیت آذربایجان:
- بهترین طرق مهاجرت به آذربایجان برای ایرانیان چیست؟ تحصیل در دانشگاه های آذربایجان و سرمایه گذاری در آذربایجان از سایر طرق مهاجرت به این کشور برای ایرانیان است.
- مهاجرت از طریق سرمایه گذاری در آذربایجان به صورت است؟ دولت این کشور اقدامات زیادی در خصوص جذاب سرمایه گذار کرده است. سپرده بانکی با مبلغ 59.000$ (دلار) صورت می گیرد.
این کشور اکنون با توجه به چشم انداز مناسب و برنامه های مناسب اقتصادی، پتانسیل رشد بیشتری داشته و مورد توجه سایر شهروندان خارجی قرار گرفته است. جهت بررسی بیشتر جمعیت آذربایجان همکاران ما در موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت این مطلب را ارائه کرده اند.
اطلاعات عمومی درباره آذربایجان
جمهوری آذربایجان کشوری با تنوع بسیار زیاد و مرزهای پیچیده است. قلمرو آن 33.774 مایل مربع مساحت دارد که شامل یک منطقه خود مختار به نام قره باغ (در حال حاضر توسط نیروهای ارمنستان اشغال شده است)، یک جمهوری خود مختار به نام نخجوان است که توسط منطقه زنگزور ارمنستان از آذربایجان جدا شده است. همچنین چندین خوشه از جزایر کوچک در دریای خزر نیز قرار دارد.
باکو، پایتخت آذربایجان، در ساحل شمالی خلیج باکو در شبه جزیره اپسرون واقع شده است که مانند منقار عقاب به دریای خزر اشراف دارد. دریای خزر از شرق با این کشور هم مرز است. آذربایجان همچنین با کشورهای روسیه، گرجستان، ارمنستان، ترکیه و ایران همسایه است. این کشور پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یک کشور مستقل است و امروز با رشد و توسعه اقتصاد خود در منطقه قفقاز یکی از کشورهای پیشرو می باشد.
نقشه جغرافیایی کشور آذربایجان:
تاریخچه جمعیت آذربایجان
آذربایجان کشوری با تنوع طبیعی و فرهنگی چشمگیر است. کوههای مرتفع و دشت های هموار آن حداقل 200 هزار سال محل سکونت انسان بوده است. در طول 1300 سال گذشته این قلمرو به طور پی درپی توسط عرب ها، ترک ها ، مغول ها، پارس ها و بالاخره روس ها کنترل شده است. از سال 1991 در پی استقلال این کشور، آذربایجان در حال توسعه آینده خود است. اگرچه از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از نظر اقتصادی آسیب دیده است، این کشور به دنبال ذخایر بزرگ نفت و گاز خود برای تقویت خود در تلاش است. از زمان بروز تنش های قومی آذربایجان با ارمنستان در سال 1988 و به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، جمعیت ارمنستان و روسیه به شدت کاهش یافت.
بسیاری از آذربایجانی های مقیم ارمنستان، روسیه، آسیای میانه و سایر مناطق به آذربایجان مهاجرت کرده اند. طبق برآورد سال 1995، از جمعیت این کشور 90% آذربایجانی، 3.2% مردم داغستانی، 2.5% روسی، 22.3% ارمنی (تقریبا همه در منطقه جدا شده و قره باغ) و 2% سایرین بوده اند. اقوام داغستانی شامل لزگین ها و آوارها هستند. سایر اقوام ساکن آذربایجان شامل اوکراینی ها، تاتارها، تالیش ها، ترک ها، گرجی ها، کردها، تات ها، اودین ها و بلاروسی ها هستند. همچنین حدود 35000 یهودی وجود دارد که 30،000 آنها در باکو زندگی می کنند. حدود 4000 یهودی خود را تات (که به آن یهودی کوهستانی نیز گفته می شود) معرفی می کنند، مردمی باستان که بیشتر در نزدیکی شهر شمال شرقی گوبا زندگی می کنند.
در نمودار زیر به خوبی تغییر جمعیت آذربایجان در طول سال های گذشته نمایان است:
شایان ذکر است که جمعیت آذربایجان در سال 2023 به میزان 10.36 میلیون نفر می باشد.
جمعیت مهاجران آذربایجان
در آذربایجان، تعداد مهاجران بین المللی در اواسط سال 2020، 25228نفر بود که حدود 2.5 درصد از کل جمعیت را تشکیل میداد. تا پایان دسامبر 2020، 735 آواره داخلی ، 48 پناهجو و 1572 پناهنده تحت دستور کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد UNHCR وجود داشت. این کشور همچنین شامل تعدادی از افراد آواره آب و هوایی 67865 دقیقاً بین سال های 2009 و 2014) به دلیل رانش زمین، کمبود آب، زلزله و سایر پدیده های طبیعی است. در مورد قاچاق انسان، دولت آذربایجان به طور کامل از حداقل استانداردهای قانون حفاظت از قربانیان قاچاق آمریکا پیروی نمی کند.. با این وجود، به نظر می رسد تلاش هایی برای انجام این کار انجام می دهد. در سال 2020، دولت به طور رسمی کمی کمتر از 100 قربانی قاچاق انسان (دقیقاً 94) را شناسایی کرد.
اکثر مهاجران 75 سال و بالاتر بودند (دقیقاً 23859 نفر). دومین گروه بزرگ بین 40 تا 44 سال (23514 نفر) بودند، در حالی که اقلیت کودکان 0-4 ساله (7530 نفر) بودند. افرادی که وارد آذربایجان می شوند از کشورهای مختلف می آیند. در سال 2020، %39 ساکنان دائم گرجستان، %27 از روسیه، %7 از ترکیه، %5از ایران، %4 از ترکمنستان، %3 از اوکراین، %4 درصد از قزاقستان %3 از ازبکستان و %7 بوده اند. از کشورهای خارجی دیگر آمده است. مهاجرت داخلی در آذربایجان توسط جریان مهاجرت از مناطق روستایی به پایتخت باکو و شبه جزیره آبشرون و همچنین آوارگان داخلی که به دلیل درگیری قره باغ کوهستانی مجبور به فرار شده اند، غالب بوده است.
رشد جمعیت آذربایجان
آذربایجان پس از فروپاشی شوروی و مستقل شدن رشد جمعیت را رفته رفته شاهد بود و به دنبال امنیت این کشور و توسعه اقتصاد آن جمعیتش رشد قابل توجهی بدست آورد. این کشور که از منابع گازی و نفتی برخوردار است در قرن بیستم نیمی از نفت جهان را تامین می کرد و رشد خوبی کرد. به دنبال این توسعه میزان مهاجرت به آذربایجان و افزایش زاد و ولد در این کشور صورت گرفت. در عصر جدید آذربایجان برای جذب سرمایه گذاری خارجی و توسعه صنعت گردشگری و توریسم خود برنامه های زیادی را اجرا کرده و به دنبال همین مورد میزان جمعیت خارجی آن نیز افزایش یافته است.
این کشور از سال های 1955 تا 1970 نرخ رشد بیش از 2% داشته است و کم کم از این رشد کاهش داشته و امروز میزان نرخ رشد سالانه جمعیت در این کشور کم تر از 1% می باشد. در جدول زیر می توانید میزان رشد جمعیت آذربایجان در سال های اخیر را ببینید:
سال | میزان جمعیت | رده جهانی جمعیت | رده جهانی تراکم جمعیت | تغییر سالانه |
2023 | 10.360.269 | 90 | 95 | 0.90% |
2020 | 10.139.177 | 90 | 95 | 0.91% |
2018 | 9.949.537 | 91 | 95 | 1.06% |
2017 | 9.845.320 | 90 | 95 | 1.12% |
2016 | 9.736.043 | 91 | 96 | 1.18% |
2015 | 9.622.745 | 91 | 96 | 1.27% |
2010 | 9.032.461 | 91 | 96 | 1.13% |
2005 | 8.538.605 | 90 | 101 | 1.00% |
2000 | 8.122.741 | 89 | 102 | 0.88% |
جمعیت شهرهای آذربایجان
پایتخت آذربایجان شهر باکو می باشد که نزدیک به 40% جمعیت آذربایجان در این شهر مستقر شده اند. حدود 56% جمعیت مردم آذربایجان در شهرهای این کشور زندگی می کنند. شهرهای گنجه، سومقاییت و لنکران در رده بعدی شهرهای پرجمعیت آذربایجان قرار دارند که حدود 300 هزار نفر جمعیت دارد. افرادی که در مناطق روستایی زندگی می کنند مشغول کار کشاورزی و پرورش دهنده دام هستند. بیشتر افرادی که به کارهای سنتی مشغول هستند سازندگان فرش و کارگران چوب و سنگ هستند. بیش از 21 میلیون آذربایجانی در ایران زندگی می کنند و 2 میلیون نفر یا بیشتر در جمهوری های دیگر اتحاد جماهیر شوروی سابق زندگی می کنند.
تخمین جمعیت آذربایجانی ها که در ایالات متحده زندگی می کنند دشوار است، زیرا بسیاری از آنها که از نژاد آذربایجانی هستند اغلب ایرانی یا ترک شناخته می شوند. زبان رسمی آذربایجان آذربایجانی (یا آذری) است. روسی هنوز هم به طور معمول در میان جمعیت شهری صحبت می شود، اگرچه به عنوان یک زبان رسمی نیست. در جدول زیر می توانید جمعیت شهرهای آذربایجان را در سال 2023 مشاهده کنید:
ردیف | شهر | جمعیت |
1 | باکو | 1.116.513 |
2 | گنجه | 313.300 |
3 | سومقاییت | 265.150 |
4 | لنکران | 240.300 |
5 | مینگه چویر | 95.453 |
6 | ساعاتلی | 87.000 |
7 | گاراکوچور | 72.989 |
8 | شیروان | 70.220 |
9 | باکوخانوف | 66.686 |
10 | نخجوان | 64.754 |
11 | شکی | 63.000 |
12 | یولاخ | 59.036 |
13 | خان کندی | 53.100 |
14 | بیلاجاری | 42.194 |
15 | ماستاگا | 40.092 |
16 | آغدام | 39.451 |
17 | خیردلان | 37.949 |
18 | برده | 37.372 |
19 | چاکماز | 37.175 |
20 | سالیان | 36.555 |
پیش بینی جمعیت آذربایجان
جمعیت آذربایجان در سال های اخیر رشد کم داشته و هر سال میزان رشد آن کم می شود. این احتمالا به دلیل شهرنشینی جمعیت آذربایجان و کاهش میزان زاد و ولد می باشد. علاوه بر این نیز خانواده های آذربایجان رو به داشتن خانواده های کم جمعیت تر می روند. البته عواملی مانند مهاجرت و یا تنش های سیاسی و درگیری با ارمنستان بر سر منطقه قره داغ نیز باعث کاهش جمعیت این کشور می شود. طبق پیش بینی های انجام شده اعلام شده است نرخ رشد جمعیت آذربایجان در سال 2048 متوقف خواهد شد و از آن پس میزان آن منفی شود و جمعیت آذربایجان از 11 میلیون نفر دوباره رو به کاهش یابد.
در جدول زیر می توانید میزان جمعیت پیش بینی شده در آذربایجان را در سال های آینده ببینید:
سال | جمعیت | رده جمعیت در جهان | رده تراکم جمعیتی در جهان | تغییر سالانه |
2025 | 10.495.686 | 89 | 94 | 0.69% |
2030 | 10.739.732 | 89 | 97 | 0.46% |
2035 | 10.925.974 | 91 | 97 | 0.34% |
2040 | 11.055.057 | 92 | 102 | 0.24% |
2045 | 11.101.323 | 93 | 103 | 0.08% |
2050 | 11.064.999 | 93 | 105 | 0.07% – |
2055 | 10.968.872 | 94 | 106 | 0.17% – |
2060 | 10.832.140 | 95 | 407 | 0.25% – |
درباره جمعیت و مردم آذربایجان
مردم آذربایجان از نژاد آلبانیای قفقاز هستند. آلبانیایی ها، به همراه ارمنستان و گرجستان، سومین پادشاهی بزرگ مسیحی بودند که در اتحادیه های اروپا قرار داشتند. با این وجود، در درگیری های بزرگ بین رومی ها، پارس ها، عرب ها و ترک ها، آلبانیایی ها، بر خلاف ارمنی ها و گرجی ها، در فرهنگ های دیگر قرار گرفتند. در میان کل جمعیت آذربایجان، %93.4 مسلمان هستند (%70 شیعه و 30% سنی). مسیحیان (ارتدکس های روسی و رسولان ارمنی) دومین گروه بزرگ را تشکیل می دهند. گروههای دیگر به تعداد کم مانند مولوکان، بهائیان و کریشناس وجود دارند. تا همین اواخر، اسلام عمدتا یک سیستم فرهنگی بود که فعالیت سازمان یافته کمی داشت. مراسم تشییع جنازه مداوم ترین آیین مذهبی در دوران سوسیالیسم بود.
به طور سنتی، مردم آذربایجان در شهرها در محلات زندگی می کردند که در خطوط قومی توسعه می یافتند. آذربایجان مدرن سبک معماری شوروی را پذیرفت. با این حال، باکو برج دوشیزه و یک شهر قدیمی را که در خیابان های باریک و همچنین نمونه هایی ترکیبی از سبک های اروپایی در ساختمان هایی که قدمت آنها به آغاز قرن بیستم بر می گردد، حفظ کرده است. این ساختمان ها معمولاً با بودجه صنعت نفت ساخته می شدند.
بررسی آذربایجان
در لیست زیر همچنین اطلاعاتی در رابطه با جمعیت آذربایجان در سال 2023 را مشاهده می کنید.
- جمعیت کشور آذربایجان در حال حاضر 0.13% از جمعیت جهان را تشکیل می دهد.
- آذربایجان در حال حاضر به عنوان نودمین کشور پرجمعیت جهان شناخته می شود.
- در سال 2023 میانگین سنی مردم آذربایجان 32.3 سال اعلام شده است.
- میانگین سنی مردان در آذربایجان 30.8 و زنان 33 سال می باشد.
- حدود 56% از مردم آذربایجان در شهرهای آذربایجان زندگی می کنند.
- میزان تراکم جمعیت در کشور آذربایجان 117.08 نفر بر کیلومتر مربع است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره آذربایجان و مهاجرت به این کشور و یا سایر کشورها می توانید با مشاورین ما در موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت در تماس باشید.